Kasteel
Het uitgestrekt kasteeldomein ‘Loye’ ligt ten zuiden van de dorpskern van Lummen op de rechteroever van de Demer. Een monumentale 500-meterlange dreef van zomereiken en rododendrons leidt naar een waterkasteel met een sterk heterogeen uitzicht door verbouwingen in de 16de tot de 19de eeuw.
Het kasteel wordt al vernoemd in een document van 1429. De eerst bekende eigenaar was de familie de Horion. De meest illustere was Jan-Lodewijk van Elderen, prinsbisschop van Luik van 1688 tot 1694. Momenteel wordt het kasteel bewoond door ridder de Fabribeckers de Cortils et Grâce en zijn gezin. De vader van de huidige eigenaar was burgemeester van Lummen van 1946 tot 1970, 30 jaar voorzitter van de Koninklijke Harmonie Sint-Cecilia en als legerofficier Grootofficier in de Orde van het Heilig Graf van Jeruzalem.
Het kasteel is gegroeid rond een reeds lang verdwenen donjon. Vandaag de dag heeft het een nagenoeg U-vormige aanleg rondom een voorts ommuurde rechthoekige binnenplaats met centrale waterput. Als bouwstijlen zijn Maaslandse renaissance (1649) en classicisme (1784) duidelijk herkenbaar. De huiskapel aan de achtergevel is dan weer gotisch. Aan de voorzijde geeft een opmerkelijke stenen brug, overgaand in een houten ophaalbrug over de gracht, toegang tot het poortgebouw van het kasteel.
Naast het kasteel liggen een langgerekte kasteelhoeve met een jaarsteen uit 1740 en diverse dienstgebouwen. Tot het domein horen ook een voormalige lusttuin, loofbossen, vijvers, wei-, hooi- en bouwlanden. Volledig afgeschermd van de buitenwereld – het kasteel is privé-eigendom en niet toegankelijk voor het publiek – vormen de bossen en vijvers een waardevol natuurgebied met tal van zeldzame wilde planten en zwammen.
Bij een driehoekige vijver ten noordoosten van het kasteel, bevindt zich een Mariakapel, ‘Sterkapel’ genaamd. Deze mag in de maand mei individueel bezocht worden of, in groep, als deelnemer aan novenen.
Het domein bevindt zich in de Loyestraat, langs het Limburgse fietsroutenetwerk en de Lummense 50 Tinten Groen- en Erfgoedfietslussen. Het kasteel zelf is niet zichtbaar vanop de openbare weg. Vanop de weg over het domein naar de Sterkapel kan je het kasteel wel goed zien.
Locatie
Het kasteel bevindt zich in de Loyestraat.
Het bevindt zich op het Limburgse fiets- en het Lummense wandelroutenetwerk.